Konsultacje stomatologiczne oraz operacje od strony formalnej

Czyli po co są konsultacje, jakie jest ryzyko narkozy i za co się płaci podczas takiej wizyty.
… Oraz sporo innych kwestii. 

Tekst ten powstał przede wszystkim w odpowiedzi na stale powiększającą się liczbę Właścicieli szukających profesjonalnej porady stomatologicznej. Dotyczy głównych aspektów pracy z pacjentami stomatologicznymi i wyjaśnia najczęstsze wątpliwości jakie spędzają sen z powiek Opiekunów. Tekst jest rodzajem wstępu i przygotowania do właściwej wizyty.

PO CO W OGÓLE POTRZEBNA JEST KONSULTACJA STOMATOLOGICZNA I JAK JEST PRZEPROWADZANA

Konsultacja stomatologiczna jest badaniem, którego celem jest rozpoznanie i opisanie wady stomatologicznej oraz podjęcie jej leczenia. Głównymi wskazaniami do konsultacji są objawy towarzyszące chorobie zębów, takie jak: brak lub zmniejszenie apetytu, wybiórczy apetyt (np. zjadanie tylko miękkich pokarmów), ślinienie, pocieranie łapką pyszczka, deformacje twarzy, wtórne objawy okulistyczne (łzawienie, zapalenie spojówek, +ropny wypływ z oka) albo z układu oddechowego (kichanie, wypływ z nosa, duszność). Jednak to nie wszystko. Konsultacje stomatologiczne mają także znaczenie profilaktyczne i coraz częściej przeprowadzane są u zwierząt klinicznie zdrowych. Celem wykonania badania u zdrowego zwierzęcia jest możliwe wczesne rozpoznanie i jeśli jest to możliwe zapobieganie dalszym zmianom. Takie badania profilaktyczne są najbardziej miarodajne w okresie 12 miesiąca życia, kiedy u wszystkich gatunków kości czaszki zakończyły już wzrost somatyczny.

Młoda szynszyla w trakcie badań profilaktycznych. 

Jak wygląda konsultacja? Konsultacja składa się generalnie z 3 części. Badania klinicznego, badania jamy ustnej oraz badania rentgenowskiego czaszki. Wszystkie te elementy współgrają ze sobą i żadnego nie można opuścić jeśli wynikiem ma być rzetelne rozpoznanie problemu.

W trakcie badania klinicznego oceniany jest ogólny stan zdrowia pacjenta oraz zadawane są pytania Właścicielom odnośnie żywienia i warunków hodowli.

W drugiej części konsultacji badane są zęby po zajrzeniu do wnętrza jamy ustnej. Bada się przede wszystkim kształt i wysokość poszczególnych zębów, ich posadowienie w zębodołach (czy nie są ruchome), kondycję dziąseł, oraz cechy ewentualnego stanu zapalnego.

Badanie jamy ustnej w znieczuleniu i przy użyciu stolika stomatologicznego. 

Trzecim etapem konsultacji są zdjęcia rentgenowskie. Zdjęcia pokazują części zęba ukryte w zębodole. Ocenia się ich kształt i strukturę w korelacji z otaczającą kością zębodołową. Przy istniejących wskazaniach badanie poszerza się o obraz stawów skroniowo-żuchwowych, jam nosowych oraz struktur układu łzowego (głównie kanalika nosowo-łzowego). To właśnie zdjęcia rentgenowskie są w większości przypadków rozstrzygające. Na ich podstawie stawia się rozpoznanie i ordynuje leczenie.

Aby badanie jamy ustnej oraz zdjęcia rentgenowskie były czytelne i dokładne muszą zostać wykonane u znieczulonego pacjenta.

PRZEPROWADZENIE ZNIECZULENIA OGÓLNEGO ORAZ ZGODA NA ZABIEG LEKARSKO-WETERYNARYJNY

Po co używać znieczulenia? Znieczulenie (inaczej narkoza) jest niezbędne do wykonania prawidłowego badania jamy ustnej, zębów oraz stomatologicznych badań dodatkowych. Badanie jamy ustnej wykonuje się z użyciem metalowych rozwieraczy, których założenie u przytomnego zwierzęcia może skutkować (i niestety w przeszłości skutkowało) ciężkimi urazami takimi jak wyłamania zębów, złamania kości, krwotoki. Ponadto z opracowań naukowych wynika, że podczas znieczulenia można wychwycić aż o 50% więcej zmian, niż w trakcie przeglądu jamy ustnej zwierzęcia przytomnego. Często zabiegi na jamie ustnej są nieprzyjemne lub nawet bolesne – np. sprawdzanie ruchomości zębów albo głębokości kieszonek dziąsłowych, a siłowe rozwieranie szczęk budzi lęk zwierzęcia. W końcu, aby precyzyjnie namierzyć chory ząb konieczne stają się zdjęcia rtg. O ile 20% informacji odnośnie choroby stomatologicznej zbiera się z badania jamy ustnej, o tyle radiografia dostarcza aż 80%. Część z tych zdjęć wykonywana jest z otwartą jamą ustną lub po włożeniu kliszy rentgenowskiej bezpośrednio do jamy ustnej, co u przytomnego zwierzęcia nie będzie w ogóle możliwe. Najczęściej używanym (i najbezpieczniejszym dla zwierzęcia) rodzajem znieczulenia jest znieczulenie gazowe. Jedynie długie i skomplikowane operacje stomatologiczne wykonywane są w narkozie iniekcyjnej.

Przykład tzw. zdjęć wewnątrzustnych po włożeniu kliszy do ust zwierzęcia. 

Ryzyko? Analiza ryzyka znieczulenia do celów konsultacji lub kontroli stomatologicznej odbywa się na bieżąco w trakcie wizyty i badania bezpośrednio przed przystąpieniem do znieczulenia. Z reguły krótkotrwała narkoza gazowa (wziewna) nie powoduje powikłań i nie zagraża ani życiu ani zdrowiu pacjenta. Niemniej, zwierzęta z długą historią choroby, w starszym wieku lub ze współistniejącymi chorobami (np. kardiologicznymi) mogą, a nawet powinny przed znieczuleniem zasięgnąć opinii lekarza internisty lub specjalisty swoistego dla stwierdzonego schorzenia (na przykład kardiologa). Co tyczy się zabiegów stomatologicznych, to każdy z nich ma własną specyfikę, własne punkty krytyczne i możliwe powikłania wynikające czy to z samej ingerencji chirurgicznej czy ze stanu ogólnego. Wobec tego rozmowa odnośnie zabiegu zawsze jest prowadzona indywidualnie i dotyczy tylko danego pacjenta.

13-letnia królica wybudzona z sedacji do badania stomatologicznego.

Zgoda na użycie środków znieczulających i wykonanie zabiegu lekarsko-weterynaryjnego? Tak samo jak praca z pacjentami, fachowe książki czy artykuły podnoszą sprawność diagnozowania chorób i umiejętność ich leczenia, tak zmieniające się prawo, coraz większa formalizacja i biurokratyzacja pracy lekarza wymusza na nim świadomość własnych praw i obowiązków. Usługa weterynaryjna jest rodzajem umowy cywilnoprawnej i podlega jej wszystkim zasadom i ograniczeniom. Świadczenie usług reguluje także kodeks etyki i deontologii weterynaryjnej mówiący, że „lekarz weterynarii powinien w sposób zrozumiały informować posiadacza zwierzęcia o rozpoznaniu, rokowaniu, zamierzonym postępowaniu i związanym z tym ryzykiem oraz kosztami, o przewidywanej użyteczności zwierzęcia po jego wyleczeniu, a także uzyskać akceptację właściciela odnośnie do planowanych działań”. Zgodnie z zaleceniem Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z 5 lipca 2002 roku, przyjmującym postać Uchwały nr 27 w sprawie wzoru dokumentów o wyrażeniu zgody na wykonanie zabiegu lekarsko-weterynaryjnego oraz o wyrażeniu zgody na wykonanie eutanazji, zgody w formie pisemnej powinno się pobierać przy każdorazowym użyciu środków do znieczulenia ogólnego. Jako stomatolog używam ich niemal u każdego pacjenta.

WZÓR ZGODY DO PODPISANIA W KLINICE:

Nazwa lecznicy oraz dane kontaktowe: ANIMAL.MED Specjalistyczna Przychodnia Weterynaryjna – lek. wet. spec. Mirosław Przeworski

OŚWIADCZENIE:

Ja niżej podpisany(a) wyrażam zgodę na zastosowanie u mojego zwierzęcia znieczulenia oraz na przeprowadzenie zabiegów wymienionych poniżej, łącznie z innymi zabiegami, które okażą się niezbędne. Jestem świadomy(a) jakie są przyczyny, cele oraz możliwe skutki wykonywanych zabiegów. Zdaję sobie sprawę z ryzyka jakie niosą zabiegi i znieczulenie, włącznie z ryzykiem dla zdrowia i życia zwierzęcia.
Oświadczam, że miałem(am) możliwość zadawania pytań odnośnie leczenia i uzyskałem(am) wyczerpującą odpowiedź.

Dane właściciela/opiekuna zwierzęcia:

Nazwisko i imię……………………………………………………………………………………….

Adres zamieszkania……………………………………………………………………………………

Numer telefonu………………………………………………………………………………………

Opis zwierzęcia o imieniu………………………………………

Gatunek…………………………………………………………

Rasa……………………………………………………………..

Płeć M/ Ż………………………………………………………..

Wiek…………………………………………………………….

Maść…………………………………………………………….

Rodzaj zabiegu wraz z orientacyjnym kosztem:

……………………………………………………………………………………….…………………

Data i Podpis…………………………………………              Podpis…………………………

(właściciel/opiekun zwierzęcia)                                        (lekarz weterynarii)

ZGODA NA WYKORZYSTANIE WIZERUNKU ZWIERZĘCIA
(opcjonalnie)

Wyrażam zgodę na utrwalenie w formie fotografii i/lub nagrania video oraz późniejsze wykorzystywanie wizerunku mojego zwierzęcia przez lek. wet. Jakuba Kliszcza.*

Podpis Właściciela/ Opiekuna zwierzęcia…………………………………………………………………………

*Wizerunek zwierzęcia może być wykorzystany między innymi do: Dydaktyki (artykuły w prasie branżowej i internecie, szkolenia wideo, wykłady dla lekarzy, studentów, właścicieli), Statystyki i prac naukowych (badanie częstotliwości występowania chorób, ocena populacji, badania naukowe), Promocji (np. publikowanie zdjęć na stronie facebook czy www.jakubkliszcz.com, projektowanie banerów i plakatów), itp.

Czym jest wizerunek zwierzęcia? Okazuje się, że wykorzystywanie wizerunku zwierzęcia w polskim prawie nie jest normowane żadnymi przepisami. Zwierzę nie podlega ani pod prawa autorskie (nie jest dziełem ani wytworem Właściciela, nawet jeśli ów jest hodowcą i wychowuje zwierzę od małego), ani nie ma prawa do ochrony wizerunku (takie prawo przysługuje jedynie człowiekowi). A zatem wykorzystanie zarobkowe, lub niezarobkowe wizerunku zwierzęcia nie musi odbywać się za zgodą Właściciela. W teorii. W praktyce jednak liczy się transparentność i uczciwość. Zdjęcia i materiały wideo pacjentów są niezwykle istotnym materiałem, pomocnym w edukowaniu innych, choć także i siebie. Dobrze, jeśli Właściciel będzie tego świadomy, gdy następnym razem odwiedzając moją stronę znajdzie tam podobiznę swojego pupila. Stąd właśnie idea powyższego zapisu.

Przykład wykorzystania wizerunku zwierzęcia podczas wykładu dla lekarzy weterynarii.

KOSZTY

Koszty? Podpisana zgoda na zabiegi weterynaryjne, a więc przystąpienie do umowy cywilnej jest także zgodą na uiszczenie opłaty za te usługi, czyli wywiązanie się z postanowień umowy.

Wartości kwotowe nie mogą być jednak umieszczone na stronie publicznie z dwóch powodów. Po pierwsze działalność weterynaryjna, czy raczej usługi weterynaryjne, w świetle naszego prawa nie mogą być reklamowane, a podanie cen publicznie może być uznane jako reklama. Po drugie cen swoich zabiegów i konsultacji może być uznane za przejaw nieuczciwej konkurencji.

Dlatego wszystkich zainteresowanych kosztami usług stomatologicznych zachęcam do napisania maila lub kontaktu telefonicznego. Wtedy udzielenie odpowiedzi będzie już indywidualnym działaniem informacyjnym, a w takowym nie ma nic złego.